poniedziałek, 9 sierpnia 2010

KORTATU - Jaiak bai, borroka ere bai!

KORTATU - legendarny i niezapomniany zespół z Kraju Basków - Euskadi. Muzycznie byli zafascynowani THE CLASH i zespołami 2 Tone, ale w ich muzyce oprócz ska można usłyszeć oi!, street punk, folk, a nawet hardcore. Sami w pewnym momencie określili się mianem red skins. Zespół powstał w 1983 roku w przygranicznym miasteczku Irun w Euskadi - Kraju Basków położonym w Hiszpanii. Mimo tego, że Kraj Basków był położony w granicach Hiszpanii od wielu wieków (obecnie podzielony pomiędzy Hiszpanię i Francję), to Baskowie od zawsze walczyli o swoją wolność, autonomię, kulturę i unikalny, oryginalny język Euskera, który nie jest podobny do żadnego innego języka Europy Zachodniej. Opór Basków trwa od średniowiecza, aż po dzień dzisiejszy. Po krótkim okresie baskijskiej autonomii podczas Hiszpańskiej Wojny Domowej 1936-1939 nastały czasy dyktatury generała Franco i okres ten był jednym z najgorszych dla Kraju Basków. W 1959 roku powstała militarna i polityczna separatystyczna organizacja E.T.A. (Euskadi Ta Askatasuna, Basque Country and Liberty), która podjęła walkę o wolność Basków. Pomimo powrotu demokracji do Hiszpanii pod koniec lat 70-tych i sporej autonomii dla Kraju Basków nie usatysfakcjonowało to bojowników z E.T.A., którzy kontynuowali swoją walkę za pomocą ataków i zamachów, co spowodowało wiele represji ze strony rządu hiszpańskiego i innych krajów europejskich. Zespół KORTATU otwarcie wspierał organizację E.T.A., bronił baskijskiego nacjonalizmu i kultury i opierał się polityce imperializmu i neo-liberalizmu. Fermin nawet kandydował kiedyś do baskijskiego parlamentu z listy baskijskiej partii Herri Batasuna.

Zespół założyło dwóch braci: Fermin Muguruza - gitara basowa i wokal, Inigo Muguruza - gitara oraz Treku Armendariz - perkusja. Nazwa zespołu pochodzi od nazwiska faceta, którego widzieli w gazecie na zdjęciu, jak stoi ze strzelbą i broni swojego domu, który chciano usunąć, by zrobić miejsce pod nową autostradę. Ich hasłem przewodnim było "Jaia bai, Borroka ere bai" - "Imprezować, ale także walczyć". Ich pierwsze utwory ukazały się na kompilacyjnej płycie wydanej w 1985 roku, gdzie KORTATU znaleźli się obok innych baskijskich zespołów KONTUZ HI, CICATRIZ i JOTAKIE. W tym samym roku wychodzi ich debiutancka płyta "Kortatu" w hiszpańskiej wytwórni Sońua Discos. Z miejsca staje się hitem! Zespół koncertuje coraz więcej poza rodzimą prowincją Gipuzkoa, praktycznie w całym Kraju Basków. Zespołowi przybywa coraz więcej fanów - W Pampelunie przybywa ich 4000, ale już w Bilbao, na festiwalu na rzecz amnestii dla więźniów politycznych zbiera się 15 000 słuchaczy. Udaje im się zdobyć publiczność poza Krajem Basków i koncertować w Barcelonie, Sewilli, a nawet w Madrycie. Na ich debiutanckim albumie prawie każdy numer to przebój - 2 Tone ska wymieszane z reggae i punk rockiem - melodyjne, wpadające w ucho i polityczne kawałki.

W 1985 roku KORTATU grają koncert w więzieniu w miejscowości Motutene, gdzie przebywają bojownicy z E.T.A. Po koncercie zespołu dwóch z nich - Pikabea i Sarrionaindia - prawdopodobnie ukryło się w sprzęcie nagłaśniającym i udało im się zwiać z więzienia. KORTATU nigdy nie udowodniono pomocy przy tej ucieczce. I właśnie na płycie pojawia się kawałek "Sarri, Sarri" - skrócona wersja nazwiska jednego z uciekinierów. Pierwszy kawałek jaki zaśpiewali w swoim ojczystym języku Euskara, prawdopodobnie po to, by nie był zrozumiany przez Hiszpanów. Na płycie znajdują się takie kawałki jak "Nicaragua Sandinista", który znalazł się na pierwszym miejscu listy przebojów w nikaraguiskim radio SANDINO, "Hernani 16 VI 84" - utwór o policyjnej masakrze, jaką urządzili funkcjonariusze policji spalając żywcem czterech członków ETA, "Desmond Tutu" - potępiający noblistę Desmonda Tutu nawołującego do zaprzestania walki z apartheidem w R.P.A. Coraz więcej ludzi przybywa na koncerty, by posłuchać KORTATU - w Donostia na ich koncert przybywa 5000 osób, w Irunei - tyle samo, ale już na festiwalu w Bilbao będącym częścią kampani anty-NATOwskiej zjawia się ich dwa razy więcej. Kampania ta cieszyła się całkiem niezłym poparciem baskijskiego społeczeństwa, którego 65% odrzuciło pomysł integracji ze strukturami NATO. Także 10 000 osób przybywa na koncert w ramach festiwalu "Nicaragua Rock", który odbył się w Barcelonie. KORTATU wyrusza po raz pierwszy na zagraniczne koncerty do Szwajcarii. Po powrocie grają koncerty po baskijskich skłotach i nagrywają 12", która szokuje okładką na której znalazło się zdjęcie z zamieszek, co wywołało oskarżenia, jakoby KORTATU nawoływali do przemocy.

W 1986 roku wydają drugą płytę zatytułowaną "El Estado De Las Cosas", która ukazała się w pięćdziesiątą rocznicę wybuch Wojny Domowej i była hołdem dla walczących o wolność antyfaszystów. KORTATU grają coraz więcej koncertów za granicą - we Francji, Niemczech i na festiwalu "Róbrege" w Polsce. Ich płyty wychodzą w Niemczech w niezależnej wytwórni Bondage Records.

W 1987 roku grają swój największy koncert (20 000 ludzi) w legendarnym mieście Guernica. Niestety, prawdopodobnie tajna policja ostrzelała tłum zebrany na koncercie KORTATU... W 1988 roku wychodzi kolejna płyta kapeli "Kolpez Kolpe". Płyta ta pod względem muzycznym jest zupełnie wymieszana stylistycznie - baskijski folk, punk, ska, oi, jazz, reggae... Wszystkie piosenki zaśpiewane zostały po baskijsku, a z braku terminu na określenie muzycznego stylu KORTATU okrzyknięto ich muzykę mianem ETA-rock. Teksty wciąż społeczno-polityczne, poruszające choćby problem narkotyków. KORTATU grają koncerty we Włoszech, Szwajcarii, Niemczech oraz w Paryżu wraz z zespołami BERURIER NOIR i DIRTY DISTRICT dają koncert dla 6000 osób.

Pod koniec 1988 roku członkowie KORTATU postanawiają zakończyć działalność zespołu. Powodem rozwiązania KORTATU była chęć tworzenie nowej muzyki nie związanej z poprzednimi dokonaniami zespołu. Fermína Muguruza zafascynował... rap. Założył zespół NEGU GORRIAK. Jego brat Inigo Muguruza był w zespole folk-ska JOXE RIPIAU.
Ostatni koncert KORTATU zagrali w październiku 1988 roku w Irunei na który przybyło 10 000 osób. Koncert ten wyszedł na albumie "Azken Guda Dantza".

Dyskografia
KORTATU LP (Sońua Discos, 1985)
A LA CALLE 12" (Sońua Discos, 1986)
EL ESTADO DE LAS COSAS LP (Sońua Discos, 1986)
KOLPEZ KOLPE LP (Oihuka Discos, 1988)
AZKEN GUDA DANTZA 2xLP (Nola! Discos, 1988)

Splity
KORTATU/CICATRIZ/KONTUZ HI!/JOTAKIE split LP (Sońua Discos, 1985)

Reedycje
A FRONTLINE COMPILATION: ROCK IN THE BASQUE COUNTRY LP (Red Rhino-Organik, 1988)
A FRONTLINE COMPILATION: ROCK IN THE BASQUE COUNTRY CD (Oihuka Discos, 1998)KORTATU/CICATRIZ/KONTUZ HI!/JOTAKIE split CD (Oihuka Discos, 2000)

Kompilacje
BAT, BI, HIRU... HAMAR! 2xLP (Oihuka Discos, 1987)

1 komentarz: